ĐỒ ĂN LÊN MEN – LỢI ÍCH VÀ NHỮNG TÁC HẠI

Đồ ăn lên men là những loại thực phẩm đã qua quá trình lên men, có thể bao gồm cả rau, củ, quả, thịt, cá, sữa và đậu nành. Việc lên men giúp tăng cường hương vị, giảm độ đắng và dễ tiêu hóa hơn. Tuy nhiên, đồ ăn lên men cũng có những tác hại tiềm ẩn

Lợi Ích Của Đồ Ăn Lên Men

Hương vị món ăn được pha trộn giữa vị chua với chút ngọt, đắng khiến đồ ăn lên men không gây ngán mà còn giúp bữa ăn ngon miệng hơn. Bên cạnh khả năng kích thích ăn uống, đồ ăn lên men còn được xem là một bài thuốc trong y học cổ truyền.

• Tốt cho đường ruột

Trong đồ ăn lên men chứa không nhỏ hàm lượng chất probiotics giúp tiêu diệt vi khuẩn có hại tại dạ dày và đại tràng. Bên cạnh đó, thực phẩm lên men cón giúp cân bằng các hoạt động đường ruột giúp người thường xuyên sử dụng thực phẩm lên men phòng ngừa các triệu chứng táo bón, tiêu chảy hay rối loạn tiêu hóa.

• Tăng cường hệ miễn dịch

Hệ miễn dịch thường yếu đi vào những ngày giao mùa hoặc khi thời tiết thay đổi đột ngột. Vì đây là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn phát triển và tấn công cơ thể. Đây là lý do khiến chúng ta thường có các triệu chứng khó tiêu, đầy hơi, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa. Đồ ăn lên men sinh ra vi khuẩn lactic sẽ giúp bạn tiêu diệt các vi khuẩn có hại cho hệ tiêu hóa và tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể.

• Sản sinh enzim thiết yếu

Đồ ăn lên men chứa nhiều enzim giúp tiêu thụ thức ăn hiệu quả và nhanh hơn. Ngoài ra, nhờ các vi sinh vật trong thực phẩm góp phần kích thích sản sinh thêm vitamin hoặc tổng hợp thành các vitamin khác. Ví dụ như sữa sau khi lên men thành sữa chua sẽ có hàm lượng vitamin cao hơn.

• Phòng chống ung thư

Các loại thực phẩm lên men cũng được khoa học công nhận là một trong những phương thức điều trị ung thư chính thức. Những thực phẩm có lợi trong thực phẩm lên men có tác dụng rất tốt trong việc ngăn ngừa ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư gan… Cụ thể, butyrate – một axit béo chuỗi ngắn được tạo ra khi các vi khuẩn lên men chất xơ trong ruột, có khả năng bất hoạt các tế bào ung thư đại trực tràng và các sản phẩm lên men sữa quen thuộc cũng có thể giúp bạn giảm nguy cơ ung thư đại tràng khoảng 29%.

• Giúp cơ thể cân bằng

Ăn thực phẩm lên men thường xuyên sẽ giúp bạn cân bằng lượng vi khuẩn có lợi và có hại trong cơ thể, từ đó giúp bạn sống khỏe mạnh hơn. Các nhà khoa học khuyến cáo, cho dù bạn là một người ăn chay hay đang thực hiện theo một chế độ giảm cân nào đó thì sử dụng các thực phẩm lên men cũng vẫn là sự lựa chọn hoàn hảo.

• Giảm cân: 

Một số đồ ăn lên men, như kim chi và chút, có thể giúp giảm cân bằng cách cung cấp chất xơ và giảm hấp thu calo.

Xem thêm:

• 6 lợi ích bất ngờ của thực phẩm lên men tốt cho sức khỏe

• 12 Lợi ích của thực phẩm lên men có thể bạn chưa biết

Tác Hại Của Đồ Ăn Lên Men

Bên cạnh những lợi ích thú vị thì đồ ăn lên men vẫn có những tác hại không ngờ đến. Những loại rau củ quả dùng làm dưa muối thường có nhiều loại vi khuẩn, có vi khuẩn lên men lactic, vi khuẩn gây bệnh và ký sinh trùng. 

• Làm tăng huyết áp, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Các đồ ăn lên men như chao, tương, mắm ruốc,…dù rất ngon nhưng nó chứa khá nhiều muối. Ăn thực phẩm chứa nhiều muối sẽ làm tăng huyết áp, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Do đó, những người mắc bệnh huyết áp và tim mạch cần thận trọng khi sử dụng đồ ăn lên men.

• Nguy cơ mắc bệnh ung thư

Khi thực phẩm bắt đầu lên men sẽ cắt đoạn các axit amin. Axit amin có thể kết hợp với nitric trong quá trình muối chua tạo thành chất nitrosamine. Đây là chất có thể gây ung thư, đặc biệt là ung thư đại tràng và ung thư trực tràng.

• Tạo thêm độc tố khác

Khi lên men thực phẩm không đúng quy trình sẽ không tạo ra môi trường axit, không thể ức chế được các vi khuẩn gây bệnh, không phân hủy được các độc tố mà còn sinh ra thêm các độc tố khác. Do đó, để tận dụng được những lợi ích của đồ ăn lên men mà không gây hại cho sức khỏe thì bạn nên chế biến đúng cách, đúng quy trình, nhất là phải chọn thực phẩm tươi và rửa thực phẩm thật sạch trước khi muối chua. Đặc biệt, không sử dụng đồ ăn lên men đã quá hạn sử dụng cho phép.

Ví dụ với món dưa muối, vi khuẩn gây bệnh sống được khoảng 9 giờ, các ký sinh trùng không sống được quá 10 ngày, nếu như chúng ta muối dưa, cà không đủ thời gian thời thì môi trường lên men không đủ độ axit dẫn đến không thể kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn có hại.

Mặt khác khi ăn dưa muối, dịch vị trong dạ dày sẽ tạo điều kiện cho nitric tác động vào các thực phẩm có chất đạm như thịt, cá, tôm, cua, trứng, mắm… để tạo thành một hợp chất có thể gây ung thư. Để hạn chế quá trình hình thành chất gây ung thư, chúng ta không nên ăn dưa muối khi còn màu xanh, vị cay hăng. Người có bệnh tim, cao huyết áp, suy thận, suy gan, viêm loét dạ dày thì không nên ăn dưa muối chua vì chứa hàm lượng muối nhiều, men tiêu hóa cao, có thể gây ra những biến chứng bất lợi.

Những loại dưa muối chứa chất bảo quản hoặc được làm không hợp vệ sinh cũng gây ra những tác hại rất xấu, tốt nhất là mỗi gia đình nên tự muối dưa, cải hoặc tự làm những đồ ăn lên men bằng những nguyên liệu sạch và ngon nhất.

Xem thêm:

• [LƯU Ý] Các loại thực phẩm dễ gây hại cho hệ tiêu hóa cần tránh