Lễ Vu Lan báo hiếu: Nguồn gốc, ý nghĩa và những việc nên làm

Lễ Vu Lan báo hiếu hay tháng Vu Lan báo hiếu chính là tháng 7 Âm lịch hằng năm. Mỗi năm, cứ vào ngày rằm tháng Bảy (tức ngày 15/7 Âm lịch), mỗi người dân Việt Nam lại háo hức đón chờ ngày Vu Lan báo hiếu. Đây là dịp để những người con, người cháu thể hiện lòng thành kính, biết ơn đến với cha mẹ, ông bà. Vu Lan báo hiếu chính là một trong những ngày lễ truyền thống, có ý nghĩa tốt đẹp. Thể hiện rõ tinh thần “uống nước nhớ nguồn” của người dân Việt Nam.

Lễ Vu Lan là ngày nào trong năm?

Lễ Vu Lan diễn ra vào ngày rằm tháng 7 âm lịch hàng năm, trùng với ngày Xá tội vong nhân của phong tục Á Đông. Vu Lan là ngày để báo ân, báo hiếu cha mẹ, tổ tiên của cả kiếp này và cả những kiếp trước. Năm 2021, lễ Vu Lan rơi vào Chủ Nhật, ngày 22 tháng 8 dương lịch.

Nguồn gốc ra đời và ý nghĩa của ngày Vu Lan báo hiếu

Lễ Vu Lan hay còn gọi là lễ báo hiếu. Là một trong các ngày lễ lớn của đạo Phật. Nhằm tưởng nhớ, báo ân, báo hiếu công ơn sinh thành, dưỡng dục của ông bà, cha mẹ. Qua hàng ngàn năm với ý nghĩa đầy nhân văn, giờ đây lễ Vu Lan không chỉ là ngày lễ của Phật Giáo. Mà trở thành ngày lễ báo hiếu của tất cả người dân Việt Nam.

Nguồn gốc ra đời

Ngày lễ Vu Lan ra đời theo sự tích Đại Đức Mục Kiền Liên (một trong 2 đại đệ tử của Phật Thích Ca) với lòng đại hiếu đã cứu mẹ của mình ra khỏi kiếp ngạ quỷ.

Theo kinh Vu Lan, Mục Kiền Liên sau khi tu luyện thành công. Ông nhớ mẹ là bà Thanh Đề đã qua đời nên dùng mắt phép để tìm bà khắp thế gian.

Ông thấy bà bị đày thành Ngạ quỷ (quỷ đói), bị đói khát hành hạ, vì những việc ác trong các kiếp luân hồi của bà. Đau lòng vì mẹ bị đày đọa, ông hóa phép thành thức ăn dâng lên mẹ nhưng tất cả thức ăn đều biến thành lửa đỏ.

Mục Thanh Đề cầu cứu lên Phật Tổ, Phật dạy rằng: “Dù ông thần thông quảng đại đến đâu cũng không đủ sức cứu mẹ ông đâu, chỉ có một cách nhờ hợp lực của chư tăng khắp mười phương mới mong giải cứu được. Ngày rằm tháng bảy là ngày thích hợp để cung thỉnh chư tăng, hãy sắm sửa lễ cúng vào ngày đó”.

Phật cũng dạy thêm rằng: Chúng sanh ai muốn báo hiếu cho cha mẹ cũng theo cách này. Theo lời Phật dạy Mục Thanh Đề đã cứu được mẹ mình và từ đó ngày lễ Vu Lan báo hiếu ra đời.

Ý nghĩa ngày Vu Lan báo hiếu

Ngày lễ Vu Lan là dịp để những con, cháu trong gia đình thể hiện lòng hiếu thảo. Đền đáp công ơn sinh thành của cha mẹ, ông bà và lòng kính nhớ tổ tiên. Phát huy truyền thống tốt đẹp “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.

Ở Việt Nam, vào ngày lễ Vu Lan thường có nghi thức bông hồng cài áo. Đây là nghi thức khởi xướng bởi thiền sư Thích Nhất Hạnh trong cuốn sách “Bông Hồng Cài Áo” viết năm 1962.

Những ai may mắn còn cha mẹ sẽ được cài bông hồng đỏ. Và một bông hồng trắng cho những ai cha mẹ đã đi vào cõi luân hồi. Các tu sĩ mượn thân cha mẹ để phổ độ chúng sinh, họ cài bông hồng màu vàng để thể hiện lý tưởng cao quý này.

Bông hồng được xem là vua các loại hoa là biểu tượng của tình yêu, sự cao quí, ngát hương. Bông hồng cài trên ngực áo thể hiện những tình cảm tốt đẹp nhất. Thiêng liêng nhất của người con dành cho cha mẹ mình.

Lễ Vu Lan còn có tác dụng thức tỉnh lương tâm. Nuôi dưỡng tâm hồn của mỗi con người để họ sống nhân ái, có ích cho đời. Đặc biệt là bồi dưỡng lòng hiếu thảo đối với ông bà, cha mẹ, tổ tiên.

Ngoài ra, trong mùa Vu Lan nói chung và lễ Vu Lan nói riêng, người ta thường cúng cô hồn. Những linh hồn lang thang, không có ai cúng bái.

Có thể nói, lễ Vu Lan không chỉ là ngày thể hiện lòng hiếu thảo với cha mẹ. Mà còn là ngày phát huy tư tưởng nhân đạo, tương thân tương ái.

Những việc làm ý nghĩa dành cho cha mẹ trong ngày Vu Lan báo hiếu

Sum họp gia đình

Khi càng trưởng thành, chúng ta càng bận rộn với cuộc sống riêng và công việc nên ít khi có thời gian ở bên cha mẹ. Vì vậy, lễ Vu Lan chính là một dịp tuyệt vời để những thành viên trong gia đình sum họp cùng ăn uống, trò chuyện. Đó chính là món quà ý nghĩa nhất mà cha mẹ bạn mong đợi.

Lễ Vu Lan là cơ hội để bạn nói ra những lời chúc chân thành gửi đến cha mẹ mình. Những lời mà thường ngày chúng ta vẫn ngại chưa dám mở lời. Trở về bên cha mẹ, dành cho họ một cái ôm thật chặt và những câu chúc thành tâm. Đó là những điều hạnh phúc nhất đối với cha mẹ bạn đấy!

Đi chùa cầu an

Lễ Vu Lan là một lễ lớn trong năm của Phật giáo. Bởi vậy vào ngày này các chùa đều tổ chức cúng bái cho các tăng ni phật tử đến chiêm bái, lễ phật cầu bình an. Đi chùa cầu an cho cha mẹ vào ngày lễ Vu Lan chính là việc bạn nên làm để bày tỏ lòng hiếu thảo của mình.

Hãy cầu chúc cho cha mẹ luôn được khỏe mạnh, bình an và hạnh phúc. Nếu cha mẹ đã rời khỏi trần thế, bạn hãy cầu xin Phật phù hộ cho cha mẹ mình an nghỉ nơi chín suối.

Mua quà tặng cha mẹ

Tặng quà cũng là một trong những hành động thiết thực và ý nghĩa để bày tỏ tấm lòng hiếu thảo của bạn đến với cha mẹ mình. Tùy vào hoàn cảnh bạn có thể chọn những món quà phù hợp với cha mẹ. Tuy nhiên, đối với các bậc sinh thành, chỉ cần bạn chân thành thì một bó hoa, bức thư hay một bữa ăn đều vô cùng ý nghĩa.